Op 9 februari jl. vond bij BIT-MeetMe in Ede het evenement “Future skills for the digital economy” plaats op initiatief van Stichting DINL en Nederland ICT. Tijdens deze bijeenkomst stond de vraag centraal hoe we er voor kunnen zorgen dat de leerlingen en studenten van nu toegerust zijn voor de digitale samenleving en de economie van de nabije toekomst. De urgentie voor een bevredigend antwoord van deze vraag is groot, zo bleek tijdens het evenement.
Er spelen momenteel twee grote problemen als het gaat om het aanleren van digitale vaardigheden. Ten eerste zijn digitale vaardigheden onvoldoende verankerd in het onderwijs. Natuurlijk is het zo dat de huidige generatie basisschoolleerlingen, tieners en een groot deel van de twintigers is opgegroeid met allerlei digitale devices en het internet. Zij zijn daardoor voldoende in staat om nu en in hun volwassen leven gebruik te maken van digitale technologie op een manier die de samenleving van hen vraagt. Denk daarbij bijvoorbeeld aan interactie met de overheid, die er naar streeft om straks alle burgerzaken digitaal af te handelen. Maar gebruik van de digitale middelen en diensten is iets anders als productie. De economische kansen worden pas verzilverd door de aanwezigheid van bedrijven die digitale online diensten maken en leveren. Een te geringe interesse voor- en instroom naar middelbaar en hoger onderwijs in digitale beroepen, leidt nu al tot een flinke spanning op de arbeidsmarkt voor digital natives. Leerlingen en studenten laten het afweten op het moment dat ze zouden kunnen kiezen voor een loopbaan in de online wereld.
Maar om dit mogelijk te maken, zijn nieuwe vaardigheden nodig in steeds meer bedrijfssectoren en functies. De digitale disruptie zorgt ervoor dat banen verdwijnen en nieuwe banen ontstaan. Daar moet de huidige maar zeker ook de toekomstige beroepsbevolking op toegerust zijn. Er is geen ontkomen aan: voor werknemers en voor bedrijven is het harde noodzaak om mee te blijven doen. En daar gaat de schoen steeds meer wringen.
Dat brengt ons bij het tweede probleem: de arbeidsparticipatie. Meisjes en vrouwen kiezen onvoldoende voor studies met een technische component. Niet alleen als het gaat om het voldoen aan de vraag op de arbeidsmarkt naar werknemers met digitale vaardigheden, maar ook in internationaal perspectief. Nederland valt daarin zelfs in negatieve zin op, Dat is voor een belangrijk deel het gevolg van cultuurhistorische ontwikkelingen: na 100 jaar vrouwenemancipatie bestaan nog steeds diep ingesleten genderpatronen waardoor meisjes en vrouwen niet voor techniek kiezen. Maatschappijbreed, zowel in de klaslokalen, collegebanken als in het bedrijfsleven, bestaan onbewust ideeën over de rolverdeling tussen mannen en vrouwen. Ondanks vele broodnodige initiatieven om hier verandering in te brengen lukt het nauwelijks om de instroom van vrouwen naar technische opleidingen te vergroten.
Het gevaar bestaat dat we daardoor over enkele decennia weer terug bij af zijn: het zijn vooral beroepen die hoofdzakelijk door vrouwen uitgeoefend worden die mogelijk verdwijnen door de digitale transformatie. Als we meisjes en vrouwen nu de vaardigheden niet aanleren om in de toekomst een bevredigende loopbaan te hebben, zal de tweedeling tussen mannen en vrouwen weer toenemen. Dat is vanuit emancipatoir oogpunt niet toelaatbaar, maar ook een bedreiging voor de economische toekomst van Nederland. Initiatieven als ‘Digital skills for the digital economy’ zijn dan ook noodzakelijk om gezamenlijk als digitale sector, samen met het bedrijfsleven en het onderwijs tot een structurele aanpak te komen.
Op het event was er niet alleen aandacht voor de problematiek, maar ook voor oplossingen. De dag bood een podium voor vele projecten en initiatieven, zoals het VHTO, de ontwikkelingen bij Salesforce en het opleiden van cloud engineers bij het Techniek College Rotterdam.
Benieuwd wat er besproken werd tijdens Digital skills for the digital economy? Bekijk onderstaande video en vergeet ook niet de foto impressie te bekijken.
